Projekt: Opracowanie nowych rozwiązań systemowo-prawnych w zakresie pomocy materialnej dla studentów i doktorantów
Projekt został zrealizowany w okresie październik 2009 – styczeń 2010 r na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Priorytetu IV Działania 4.1. PO KL. Celem projektu było opracowanie optymalnego modelu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów w Polsce. Model przygotowano w oparciu o zidentyfikowane luki w obowiązujących zasadach udzielania pomocy materialnej, z uwzględnieniem kluczowych obszarów problemowych oraz analizę systemów pomocy materialnej w innych krajach europejskich.
W ramach badania wykorzystano następujące metody badawcze:
- Analiza danych zastanych (Desk research). Analizie poddano dostępne raporty na temat funkcjonowania pomocy materialnej w Polsce, raporty OECD oraz akty prawne i materiały tematyczne.
- Indywidualne wywiady pogłębione (IDI) z prodziekanami i prorektorami właściwymi ds. studenckich oraz z pracownikami administracyjnymi zajmującymi się pomocą materialną. Przeprowadzono ogółem 36 wywiadów na 12 uczelniach dobranych tak, aby reprezentowane były różne typy uczelni od technicznych po artystyczne z uwzględnieniem poszczególnych regionów Polski.
- Zogniskowane wywiady grupowe (FGI) ze studentami oraz doktorantami.
- Ankiety papierowe wśród studentów i doktorantów (PAPI). Łącznie przebadano grupę 1.000 studentów i doktorantów, w tym 898 studentów studiów I i II stopnia oraz 102 doktorantów. W badaniu zastosowany został warstwowo-kwotowy dobór próby. Wylosowano 20 szkół wyższych uwzględniając takie kryteria jak: forma prawna uczelni (publiczna/niepubliczna) oraz region. W każdej wylosowanej uczelni przeprowadzono 50 wywiadów ze studentami.
- Ponadto dokonano analizy porównawczej systemów pomocy materialnej w trzech krajach europejskich – w Niemczech, Finlandii i Irlandii.
Działania te pozwoliły na zidentyfikowane mocnych stron oraz braków w obowiązujących zasadach udzielania pomocy materialnej oraz pożądanych usprawnień w tym zakresie.
Efektem realizacji projektu był raport zawierający szereg rekomendacji dotyczących zmian w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym. W opracowaniu przedstawione zostały trzy możliwe do zastosowania modele realizacji zadań związanych z pomocą materialną. Ocena zastosowania poszczególnych rozwiązań uwzględniła m.in. ewentualne opory społeczne wynikające z wprowadzenia rozwiązania radykalnie odbiegającego od obecnego, uwarunkowania prawne oraz możliwości finansowe państwa w tym zakresie.
